Wraz w upływem lat układ trawienny człowieka zaczyna działać wolniej, przez co jest bardziej podatny na negatywne zmiany oraz choroby związane z podeszłym wiekiem. Zatem starsze osoby są bardziej podatne na występowanie biegunek. Warto także pamiętać, że przewlekła biegunka u osoby w podeszłym wieku jest niepokojącym objawem i może prowadzić do poważnych powikłań. Jak radzić sobie w takiej sytuacji?
Przyczyny biegunki u starszej osoby
Warto pamiętać, że stan ten występuje wtedy, gdy chory oddaje stolec częściej niż zwykle i ma on postać płynną, półpłynną albo papkowatą. Zdarza się, że towarzyszy mu nieprzyjemny zapach i ślady śluzu lub krwi.
Ryzyko wystąpienia biegunki z wiekiem jest coraz wyższe. U seniorów może mieć różne przyczyny. Zazwyczaj pojawia się w wyniku zatrucia pokarmowego, jednak mogą ją wywoływać także bakterie i wirusy. Organizm z wiekiem ma także trudności z tolerancją cukrów prostych oraz laktozy. Związane jest to ze zmniejszeniem wydzielania enzymów trawiennych. W takim przypadku warto pomyśleć o podawaniu seniorowi produktowych wolnych od laktozy.
Rozwolnienie u starszych osób może być związane także z obniżeniem perystaltyki jelit. Zaparcia, które towarzyszą słabej perystaltyce jelit, mogą powodować przemieszczanie się bakterii do jelita cienkiego, które zwykle znajdują się w jelicie grubym. Dochodzi wtedy do rozrostu bakteryjnego jelita cienkiego, co bezpośrednio wpływa na zaburzenia trawienia. Tego rodzaju biegunka ma wodnisty lub tłuszczowy charakter.
Biegunka u osób w podeszłym wieku może stanowić powikłanie cukrzycowe. W takim przypadku stolce są śluzowate albo wodniste. Przy rozwolnieniu, które związane jest z cukrzycą nie pojawia się w stolcu krew, jednak ich oddawaniu towarzyszą obfite gazy. Biegunka cukrzycowa charakteryzuje się także nasileniem objawów w godzinach nocnych.
Jak zatrzymać biegunkę u starszej osoby?
Przede wszystkim rozwolnienia u seniorów nie należy lekceważyć. Głównym i poważnym problemem, który towarzyszy biegunce jest odwodnienie organizmu. Osoby w podeszłym wieku są szczególnie na to narażone, a długotrwały niedobór płynów może stanowić zagrożenie dla ich życia. W przypadku przewlekłej biegunki to kluczowy element leczenia objawowego.
W zatrzymaniu rozwolnienia najbardziej skuteczne są lekarstwa, jednak najlepiej podawać je po wcześniejszej konsultacji z lekarzem. W domu można jednak wpłynąć na zatrzymanie biegunki poprzez odpowiednią dietę.
Domowe sposoby oraz dieta przy biegunce
Przede wszystkim należy zrezygnować z ciężkostrawnych produktów, tłustych oraz wysokobiałkowych. Zastosowanie diety lekkostrawnej pomoże zregenerować i przywrócić prawidłową florę bakteryjną w przewodzie pokarmowym. W trakcie biegunki należy wykluczyć z jadłospisu:
- ostre przyprawy,
- pełnoziarniste pieczywo, płatki owsiane oraz kasze,
- cytrusy,
- owocowe soki, szczególnie pomarańczowy i jabłkowy,
- rośliny strączkowe, mające gazopędne właściwości,
- alkohol,
- cukier w postaci sypkiej, ale także miód i słodycze,
- gorące napoje.
W diecie starszej osoby cierpiącej na biegunkę, powinny się znaleźć:
- czerstwy chleb albo suchary,
- kasza jęczmienna, kleik ryżowy,
- zupy warzywne oraz gotowane warzywa,
- owoce, które wykazują działanie zapierające, czyli aronia, czarne jagody, czarne porzeczki i morele,
- chłodne herbatki ziołowe (rumianek, mięta) i czarna herbata niesłodzona,
- woda mineralna, wysokozmineralizowana.
Jak już wspomniano, podczas biegunki bardzo łatwo o odwodnienie, dlatego też należy zadbać o podawanie osobie strasznej dużej ilości płynów. Szklanka wody co godzinę będzie optymalną dawką. Osoba starsza w trakcie rozwolnienia powinna przyjmować na dobę co najmniej dwa litry płynów. Jeśli choroba ma przebieg gwałtowny, można zwiększyć ilość. W zastępstwie wody można podawać płyny z elektrolitami, gdyż to właśnie ich utrata jest najbardziej poważnym problemem, który związany jest z odwodnieniem przy rozwolnieniu.
Opieka nad osobą starszą w trakcie biegunki
Zdarza się, że seniorzy nie przyjmują do wiadomości konieczności zmian w diecie, które spowodowane są ich aktualnym stanem zdrowia lub zmianami zachodzącymi wraz z wiekiem w organizmie. Bardzo często nie chcą zrezygnować z ulubionych potraw, które nie wpływają jednak pozytywnie na ich układ trawienny. Mają skłonności do podjadania, kiedy nikt nie widzi. Osoby starsze mają niewiele kubków smakowych i trudności z wyczuwaniem smaku powodują nadużywanie przypraw, zwłaszcza ostrych, które nie wpływają korzystnie na ich stan zdrowia.
W trakcie rozwolnienia należy zadbać o utrzymanie higieny (osoby w podeszłym wieku mają problemy z trzymaniem stolca). Warto także zadbać o to, aby w trakcie biegunki dieta seniora nie była monotonna. Posiłki powinny być odpowiednio skomponowane i pełnowartościowe. Należy także pamiętać, że zastosowanie diety lekkostrawnej nie przyniesie natychmiastowych rezultatów. Dopiero po około 10 dniach powinna powrócić prawidłowa praca jelit. W przypadku przedłużającego się rozwolnienia, koniecznie trzeba skontaktować się z lekarzem.
Artykuł został przygotowany przez Agencję Opiekunek Osób Starszych Avanti Medic