Jednym z większych problemów w pielęgnacji osób leżących jest powstawanie odleżyn. Działania profilaktyczne oraz odpowiednia pielęgnacja skóry mogą być w tym przypadku niezwykle pomocne.
Odleżyny to nic innego jak martwica skóry, która przechodzi w ognisko zapalne. Powody ich powstawania są prozaiczne i dotyczą niedokrwienia danego fragmentu tkanki skórnej, która dociśnięta to twardej powierzchni, na przykład materaca, nie otrzymuje odpowiedniej ilości krwi, niezbędnej do prawidłowego funkcjonowania tego organu. W rezultacie niedokrwienia pojawia się obumieranie tkanek. Jest to szczególnie widoczne wszędzie tam, gdzie naskórek jest cienki albo w miejscach, w których kości umiejscowione są zaraz pod skórą. Z tego powodu niedopuszczenie do powstawania odleżyn stanowi podstawę zabiegów pielęgnacyjnych osób nie poruszających się samodzielnie.
Zawsze kontroluj wygląd skóry
Jak już zostało wspomniane, najczęstszymi miejscami powstawania odleżyn są te części naszego ciała, w których kości są umieszczone płytko pod skórą, czyli uszy, okolice grzbietu, kość ogonowa, potylica oraz ta część kości udowej, w której styka się ona z miednicą. To w przypadku osób leżących, natomiast u siedzących są to przede wszystkim pośladki, pięty, łokcie, łopatki i palce u nóg.
Warto też pamiętać o tym, że prawdopodobieństwo wystąpienia odleżyn zwiększa się wraz z pogorszeniem się kondycji skóry. I właśnie z tego powodu należy położyć większy nacisk na profilaktykę odleżyn u osób cierpiących na cukrzycę, zaburzenia odżywiania oraz seniorów. Skóra tych ostatnich jest cienka oraz pozbawiona ochrony przed urazami mechanicznymi i fizycznymi.
Z pewnością naszą uwagę powinno przykuć zaczerwienienie, które nie znika pod wpływem naciskania na nie. Następnym, niepokojącym symptomem jest, początkowo powierzchniowe, uszkodzenie skóry. Wygląda ono jak otarcie lub płytkie owrzodzenie, ewentualnie pęcherz. Z biegiem czasu takie zmiany będą pogłębiać się – tkanka pod wpływem niedostatecznego ukrwienia zacznie obumierać zmieniając jednocześnie kolor, najpierw na żółty, a ostatecznie na brązowy. Na takim etapie pojawiają się już rozległe uszkodzenia wewnątrz ciała - chodzi tutaj na przykład o tkankę mięśniową, tkankę kostną lub nawet ścięgna czy torebkę stawową.
Zapobieganie powstawania odleżyn
Podstawą działań zapobiegawczych jest stałe mobilizowanie podopiecznego do częstej zmiany pozycji, ponieważ każda aktywność zmniejsza nacisk na skórę. W przypadku, kiedy nie jest on w stanie poruszać się samodzielnie, obowiązek ten spoczywa na jego opiekunie. Może on wtedy przekręcać ciało leżącego z pleców na brzuch i odwrotnie.
Pewną pomocą w działaniach pielęgnacyjnych jest zastosowanie materaca przeciwodleżynowego, na którym umieszcza się bieliznę pościelową bez zgrubień oraz szwów.
Artykuł został przygotowany przez Agencję Opiekunek Osób Starszych Professional Care 24